logo

Palliative Care FAQs (Vietnamese)

Chăm sóc giảm nhẹ là gì?

Chăm sóc giảm nhẹ là một hình thức chuyên khoa y tế cung cấp dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh. Chăm sóc giảm nhẹ giúp người bệnh giảm bớt cơn đau, đem lại sự thư thái, cải thiện chất lượng cuộc sống dù ở bất kỳ lứa tuổi và giai đoạn nào của bệnh (từ các bệnh có thể chữa khỏi, bệnh mãn tính hoặc bệnh nghiêm trọng đe dọa tới tính mạng).

 

Chăm sóc giảm nhẹ khác với chăm sóc cuối đời như thế nào?

Chăm sóc giảm nhẹ là sự chăm sóc toàn diện giúp giảm bớt hoặc giảm nhẹ các triệu chứng dù bệnh đó có thể được chữa khỏi hoặc không. Chăm sóc cuối đời là một hình thức khác của chăm sóc giảm nhẹ nhưng chỉ dành cho những người bệnh được tiên lượng chỉ sống từ 6 tháng trở xuống. Nói cách khác, chăm sóc cuối đời luôn có tính chất giảm nhẹ nhưng không phải tất cả hình thức chăm sóc giảm nhẹ đều là chăm sóc cuối đời. Chăm sóc cuối đời là dịch vụ chăm sóc tập trung vào việc đem lại sự thoải mái cho người bệnh, không nhằm mục đích chữa bệnh. Người bệnh không thể chữa được hoặc lựa chọn không tiếp tục điều trị do tác dụng phụ từ việc điều trị lớn hơn những cải thiện có thể đem lại. Chăm sóc giảm nhẹ là việc chăm sóc đem lại sự thoải mái cho người bệnh, có hoặc không nhằm mục đích chữa bệnh.



Điều kiện để sử dụng chăm sóc giảm nhẹ? 

Chăm sóc giảm nhẹ có thể được tiếp cận bước đầu từ quyết định của bác sĩ hoặc của người bệnh ở bất kỳ lúc nào và bất cứ giai đoạn nào của bệnh, dù ở giai đoạn cuối hoặc không. 

  • Tiên lượng bệnh của bạn phải từ 6 tháng trở lên.
  • Được bác sĩ chẩn đoán không phải bệnh nan y.
  • Khi bạn và gia đình chưa sẵn sàng về mặt tinh thần để tiếp cận chăm sóc cuối đời.
  • Bạn muốn được điều trị tích cực.

 

Ai sẽ cung cấp chăm sóc giảm nhẹ? 

Chăm sóc giảm nhẹ được thực hiện bởi một nhóm chuyên gia liên ngành bao gồm bác sĩ chuyên khoa chăm sóc giảm nhẹ, y tá, dược sĩ, nhân viên công tác xã hội, chuyên gia dinh dưỡng và tình nguyện viên. Họ sẽ hỗ trợ, giúp người bệnh giảm nhẹ nỗi đau cả về thể chất lẫn tinh thần (chẳng hạn nỗi sợ mất khả năng tự lập hay cảm giác trở thành gánh nặng của gia đình). 

 

Bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ sẽ thực hiện những công việc khác với bác sĩ thông thường của tôi như thế nào? 

Các bác sĩ khác thường tập trung vào sức khoẻ tổng quát hoặc điều trị bệnh cho bệnh nhân. Ngược lại, bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ sẽ tập trung vào việc giảm bớt hoặc giảm nhẹ các triệu chứng cho người bệnh dù bệnh đó có thể được chữa khỏi hoặc không, giúp người họ và gia đình cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như xua đi cảm giác trở thành gánh nặng của gia đình.

 

Không phải tất cả các bác sĩ đều cần quan tâm đến việc giảm bớt cơn đau và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh sao? 

Đúng vậy. Các bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ được đào tạo chuyên biệt, có kinh nghiệm cũng như kiến thức chuyên môn trong việc kiểm soát các triệu chứng, cơn đau của người bệnh. Đồng thời giúp người bệnh và gia đình của họ có thể vượt qua những khó khăn mà căn bệnh đem lại, từ tác dụng phụ của việc điều trị, sự căng thẳng của người chăm sóc cho tới nỗi lo về tương lai. Bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ sẽ hỗ trợ người bệnh trong những quyết định khó khăn, giúp họ cân nhắc ưu và nhược điểm của từng phương pháp điều trị khác nhau. 

 

Nếu tôi sử dụng chăm sóc giảm nhẹ hoặc chăm sóc cuối đời, liệu tôi vẫn có thể được thăm khám bởi bác sĩ riêng của mình không? 

Hoàn toàn được. Bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ sẽ kết hợp cùng bác sĩ riêng của bạn, hỗ trợ trong các hệ thống công tác chăm sóc sức khỏe đòi hỏi sự phức tạp. 

 

Có đúng là khi tiếp cận chăm sóc cuối đời, người bệnh phải ở lại tới khi họ qua đời không? 

Không. Phía công ty bảo hiểm và Medicaid sẽ cung cấp bảo hiểm cho dịch vụ chăm sóc cuối đời nếu bác sĩ xác định rằng người bệnh chỉ còn tiên lượng sống từ 6 tháng trở xuống (một số trường hợp có thể là 1 năm), tuỳ vào diễn biến của bệnh. Tuy nhiên, việc lựa chọn tiếp tục tham gia hoặc ngừng sử dụng dịch vụ chăm sóc cuối đời phụ thuộc vào quyền quyết định của người bệnh. Nếu tình trạng bệnh thuyên giảm hoặc người bệnh muốn chuyển qua các phương pháp điều trị tích cực, người bệnh có thể ngừng dịch vụ chăm sóc cuối đời và quay lại bất cứ khi nào họ có nhu cầu. 

 

Nếu tôi đồng ý lựa chọn chăm sóc giảm nhẹ, điều đó có nghĩa là tôi đang bỏ cuộc?

Không hẳn. Mục đích của chăm sóc giảm nhẹ chính là giúp người bệnh giảm bớt cơn đau, đem lại sự thư thái, cải thiện chất lượng cuộc sống. Bạn có thể được chăm sóc giảm nhẹ ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh, chẳng hạn như đang trong quá trình điều trị hoặc cần giảm bớt các triệu chứng mà bệnh đem lại. 

 

Tôi có thể tìm hiểu về chăm sóc giảm nhẹ ở đâu? 

Dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ có thể được cung cấp tại một số bệnh viện, viện dưỡng lão, cơ sở cộng đồng hoặc ngay tại nhà. Có rất nhiều cách giúp bạn có thể tìm được một bác sĩ chuyên khoa chăm sóc giảm nhẹ, ví dụ bạn có thể đề nghị với bác sĩ riêng của mình giới thiệu giúp bạn hoặc liên hệ với bệnh viện ở khu vực nơi bạn đang sinh sống để hỏi xem có bác sĩ chuyên khoa chăm sóc giảm nhẹ ở bệnh viện đó hay không. 

 

Làm thế nào để tôi biết rằng mình đang nhận được sự điều trị tốt và phù hợp nhất? 

Các bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ sẽ chú tâm tới sức khỏe toàn diện của người bệnh. Họ hiểu rằng những người mắc bệnh hiểm nghèo có cả nỗi sợ và sự tự ti khi phải đưa ra những quyết định liên quan đến y khoa. Họ cũng hiểu rằng sẽ không có câu trả lời đúng hay sai và mong muốn hoặc nhu cầu của người bệnh có thể thay đổi theo thời gian. Các bác sĩ sẽ cân nhắc toàn bộ yếu tố trên khi lập kế hoạch chăm sóc cho người bệnh.

 

Bảo hiểm có chi trả chăm sóc giảm nhẹ hoặc chăm sóc cuối đời không? 

Nhiều công ty bảo hiểm tư nhân và một số tổ chức sức khỏe như HMO có cung cấp các quyền lợi bảo hiểm liên quan tới chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc cuối đời. Medicare (chủ yếu dành cho người từ 65 tuổi trở lên) cung cấp quyền lợi chăm sóc cuối đời còn chương trình Medicare bổ sung (phần B) sẽ cung cấp một số quyền lợi về chăm sóc giảm nhẹ. Ngoài ra, Medicaid chi trả chi phí chăm sóc cuối đời và giảm nhẹ cho những người có thu nhập thấp, tùy theo mỗi tiểu bang.